Bezwaarschrift

Anderhalf jaar geleden diende onze Heemkundige Kring een bezwaarschrift in tegen een aanvraag van omgevingsvergunning van Maarten Veugelaers voor de zone met de kadastrale nummers in afdeling 5, sectie B 1116B, sectie B 1116F, sectie B 1116C, sectie B 1116G, sectie B 1116D,  sectie B 1116A en sectie B 1116E in Lille Dorp 32, 34 en 36. Deze actie werd voorafgegaan door een petitie om de Lilse gemeenschap bewust te maken van het onherstelbare verlies van dit cultuurhistorisch geheel als dit project zou goedgekeurd worden door de Peltse gemeenteraad.

Om de juridische procedure niet te belasten hebben we dit bezwaarschrift niet eerder in ons tijdschrift opgenomen, maar nu de gemeente overgegaan is tot de aankoop van een gedeelte van de tuin als een openbaar park, willen we met deze publicatie aantonen dat we niet vanuit een emotionele bevlieging gehandeld hebben.

 

1. Voorwoord

In de jaren ’50 en ’60, en nog niet zo lang geleden in 2007 met het beeldbepalend gebouw Café Majestic (Teutenhuis Slegten) gelegen aan de poort van Sint-Huibrechts-Lille, zijn er veel waardevolle teutenhuizen verdwenen in het centrum van Lille. Dit is onomkeerbaar en vandaag onbegrijpelijk dat het is kunnen gebeuren. Nu voltrekt zich eenzelfde irreversibel scenario: een prachtig groene ruimte midden in het historische centrum van een landelijk dorp zal ernstig en zwaar aangetast worden. Laat ons hopen dat deze daad van cultuurvernietiging zich niet herhaalt.

 

1. Bezwaarindiener

 Het bezwaar wordt ingesteld door de vzw Heemkundige Kring van Sint-Huibrechts-Lille. De vzw heeft o.a. als doel het navorsen van het verleden van de gemeente Sint-Huibrechts-Lille alsook het bewaren en in stand houden van landschappen, gebouwen en monumenten en het nodige te doen voor classificatie ervan. Het erfgoed speelt hierin een belangrijke rol. Zoals uit de verdere lezing van het bezwaar zal blijken, wordt dit erfgoed ernstig aangetast door de voorliggende aanvraag.

 

2. Tijdigheid van het bezwaar

 Op 31 januari 2019 werd een affiche uitgehangen ‘bekendmaking openbaar onderzoek over een aanvraag van omgevingsvergunning’. Voor de zone met de kadastrale nummers in afdeling 5, sectie B 1116B, sectie B 1116F, sectie B 1116C, sectie B 1116G, sectie B 1116D, B 1116A en B 1116E in Lille Dorp 32, 34 en 36 wordt een bouwaanvraag ingediend van twee woongehelen met 33 eenheden en ondergrondse parkeergarage en herbestemming van de wasblekerij tot 3 woningen. De aanvrager is Maarten Veugelaers, Bisschop Ruttenstraat 17 in 3640 Kinrooi (en niet 3500 Hasselt zoals verkeerdelijk vermeld op de bekendmaking). Het openbaar onderzoek loopt van 31.01 tot 1.03.2019.

3. Situering omgeving: zone met erfgoed en groen karakter

De aanvraag is gelegen midden in het centrum van Lille-Dorp. Typerend voor de dorpskern, is de aanwezigheid van een zeer groot aantal historisch waardvolle constructies, kenmerkend voor de activiteiten die er door de eeuwen heen plaatsvonden. Van de 16e tot en met de 20e eeuw waren er in Sint-Huibrechts-Lille diverse inwoners actief in de teutenhandel. Teuten waren rondreizende handelaars die vanuit hun thuisbasis in de Kempen met hun koopwaar op de rug naar Nederland, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg of zelfs Denemarken trokken. Het dorpscentrum telt nog een groot aantal woningen van deze teutenfamilies. Van belang in het dorp was verder de wasblekerij, opgezet in 1888 door Theodoor Spaas, zoon van de oprichter van de Hamontse kaarsenfabriek, Hendrik Jan Spaas. Deze wasblekerij is (eveneens) nog aanwezig in het dorpscentrum.

De andere kenmerkende erfgoedobjecten zijn onder meer:

• De windmolen van Sint-Huibrechts-Lille, een beschermd monument (dit jaar 200 jaar) en een watermolen van de teutenfamilie Houben (dit jaar 175 jaar).
• De Sint-Monulphus- en Gondulphuskerk, genoemd naar de patroonheiligen Monulphus en Gondulphus, een neogotische kerk, voorzien van een gotische toren uit de 14e eeuw (volgens een beschermingsbesluit eind 19e eeuw).
• Een aantal teutenhuizen, vooral te vinden aan de Dorpsstraat (Lille Dorp) en het beschermde huis Van den Akker in De Vaart (dit jaar 100 jaar).
• Het oude magazijn van de Jeneverstokerij van 1890, gelegen Kanaalstraat 17 (nu De Vaart), herkenbaar aan dakpannen met de tekst "De Jeneverstoker". Nu in gebruik als woonhuis.
• Het oude gemeentehuis, gelegen bij het dorpsplein. In 1861 gebouwd als teutenhuis
• Herberg "de Kompen"
• …

Dit historisch dorpscentrum wordt gekenmerkt door een zeer grote aanwezigheid van erfgoed, zoals ook blijkt uit beeld 2 hieronder.

Deze bouwaanvraag zelf is gelegen in de onmiddellijke nabijheid van een beschermd monument, namelijk Dorpsstraat 36 (thans Lille Dorp), de teutenwoning Tielen-Kerkhofs, later Spaas en Cordens, maar ook een zone die omschreven wordt in het ministerieel besluit 5482 van 10 juli 2014 als een dorpsgezicht met historische waarde, een gedeelte van de dorpskern van Sint-Huibrechts-Lille te situeren Dorpsstraat 36, 34, 32, 30 en zonder nummer met kadasternummers B 1045K2, B 1054D, B 1056C, B 1059K, B 1060F, B 1060K (deel), B 1062K, B 1062I, B 1062N (deel), B 1063G, B 1064G en zonder perceelnummer. Later zijn in het domein van Cordens nieuwe kadasternummers ingevoerd.

Beeld 1: Zicht op Geoportaal Onroerend Erfgoed Sint-Huibrechts-Lille – Belangrijke concentratie erfgoed in het centrum van het dorp.

Daarnaast moet worden gewezen op het groene karakter van de desbetreffende zone. Deze groene zone verbindt het teutenhuis Tielen/Kerkhofs (later Spaas / Cordens), het voormalige klooster van Jozefienen, de wasblekerij Spaas, het oud-gemeentehuis (huis Kerhofs/Linders/Spaas), de kerk en het kerkhof en vormt een waardevolle parktuin in het hart van Sint-Huibrechts-Lille. Deze groene zone versterkt en verbindt de erfgoedwaarden en had eigenlijk in het verleden beschermd moeten worden.

4. Situering bouwterrein en typerende kenmerken

De historische en ommuurde parktuin waarin het nieuwbouwproject gepland is, maakt sinds 1888 de verbinding tussen het teutenhuis Tielen/Kerkhofs/Spaas, de wasblekerij, de kerk en het teutenhuis Linders/Kerkhofs/Spaas. Deze parktuin is dan ook tekenend voor het dorpsgezicht van Sint-Huibrechts-Lille. De ommuurde parktuin herbergt tevens meerdere oude bomen: verschillende beuken, treurwilg, den, ceder etc. Ook al zijn er, waarschijnlijk ter voorbereiding van het “bouwrijp” maken van de parktuin door de huidige eigenaar, door de jaren heen veel waardevolle oude exemplaren verdwenen: linde, kerselaar, moeraseik, thuya’s etc.

De ommuurde parktuin is duidelijk ruimtelijk structurerend voor het beschermde dorpsgezicht en alle naburige dorpswoningen, beschermd of vastgesteld in de erfgoedinventaris. De kerk, de parktuin, de wasblekerij en de teutenhuizen vormen een geheel met een zeer hoge “ensemblewaarde”, dit in zijn haast oorspronkelijke context.

Beeld 2: Luchtzicht op de ommuurde tuin, kerk etc.

Beeld 3: Zicht vanuit het dorpsplein : hoekhuis, teutenhuis, kerk en ommuurde tuin erachter – beschermd dorpsgezicht

Beeld 4: Dorpsstraat (nu Lille Dorp) – beschermd dorpsgezicht

Beeld 5 : Teutenhuis Tielen-Kerkhofs-Spaas-Cordens – Beschermd monument

Beeld 6 : Sint-Hubertusstraat met het voormalige klooster Zusters (van) Jozefienen en de ommuurde parktuin

 

 

5. Voorwerp aanvraag

 Het beoogde project ligt in het centrum van Sint-Huibrechts-Lille, deelgemeente van Pelt. Het betreft 2 nieuwbouwblokken van 3 bouwlagen bovenop een ondergrondse parking die toegankelijk wordt vanuit Lille Dorp (dit is de huidige benaming van de Dorpsstraat).

Beeld 7: Inplanting van het beoogde project

 

6. Bezwaren

A. schending van de erfgoedwaarden

 Het project situeert zich in de historische parktuin die sinds 1888 de verbinding maakt tussen het teutenhuis Tielen/Kerkhofs/Spaas, de wasblekerij, de kerk en het teutenhuis Linders/Kerkhofs/Spaas. Het project, bestaande uit 2 blokken van 3 bouwlagen elk, vestigt zich als het ware in een historisch waardevolle context, waarin het zichzelf oplegt en zo de historische omgeving volledig vernietigt en het beschermde dorpsgezicht ernstig beschadigt. Er is niet veel verbeelding nodig om in te zien dat dit project een enorme impact zal hebben op het dorpscentrum, de erfgoedgebouwen en het beschermde dorpsgezicht.

De nieuwe bouwblokken bestaan uit drie bouwlagen en zullen alle bestaande beschermde gebouwen in hoogte overtreffen en zullen van alle zijden van de ommuurde parktuin overduidelijk zichtbaar zijn.

Ik merk als een positief voorbeeld dat Overpelt extra ruimte creëert rond de prachtige pastorij, terwijl Sint-Huibrechts-Lille zo’n prachtig park heeft in het centrum en dit zou opgeofferd worden.

Beeld 8: Zicht op de historische parktuin en de beoogde nieuwbouwblokken

1.      Sint-Monulphus en Gondulphuskerk – beschermd monument en beschermd dorpsgezicht

2.      Teutenwoning Linders/Kerkhofs/Spaas – beschermd monument en beschermd dorpsgezicht

3.      Hoekhuis – vastgelegd bouwkundig erfgoed

4.      Burgerhuis – vastgelegd bouwkundig erfgoed

5.      Alleenstaande dorpswoning – vastgelegd bouwkundig erfgoed

6.      Basisschool – vastgelegd bouwkundig erfgoed

7.      Voormalig klooster Zusters Jozefienen

8.      Teutenwoning Tielen/Kerkhofs/Spaas – Beschermd monument en beschermd dorpsgezicht

9.      Wasblekerij Spaas – vastgelegd bouwkundig erfgoed en beschermd dorpsgezicht.

 

De beelden 1, 8 en 10 spreken boekdelen. Er is niet veel verbeelding nodig om in te zien dat dit project enorme negatieve impact zal hebben op het dorpsgezicht en het aanwezige erfgoedpatrimonium. Het hele gebied wordt op zijn kop gezet, waardevol erfgoed of niet:

• De inname van de historische ommuurde parktuin door het project is compleet. De tuin verdwijnt en wordt opgeslorpt door de 2 bouwblokken en een wadi. Deze tuin zorgt op vandaag voor een versterking en ondersteuning van het erfgoed dat in de onmiddellijke omgeving ligt. Deze tuin zal nu teniet worden gedaan, en worden vervangen door een project dat volledig afwijkend is van de erfgoedomgeving. Er is geen enkele redelijke verantwoording te vinden voor de aantasting die hierdoor zal worden aangebracht aan de erfgoedwaarden.
• De aanleg van de ondergrondse parking zal vele bomen doen sneuvelen. Nochtans, in 2018 hebben 44 Limburgse gemeenten, waaronder Neerpelt, een engagementsverklaring ondertekend bij het Centrum voor Duurzaam Groen om te streven naar maximaal behoud van de bestaande bomen.
• De ingang van de ondergrondse parking situeert zich volledig in de perimeter van het beschermde dorpsgezicht (beeld 10).
• 1 van de 2 gebouwen (blok 2) situeert zich voor een significant deel in de afgebakende perimeter van het beschermde dorpsgezicht (beeld 10).

Beeld 9: Perimeter beschermd dorpszicht (Geoportaal Onroerend Erfgoed)

Beeld 10: Perimeter beschermd dorpsgezicht en bouwkundig erfgoed (Geoportaal Onroerend Erfgoed)

Het project voorziet ook openingen in de historische parkmuur. Waarom moeten er openingen gecreëerd worden? Een muur is in principe een afbakening van een territorium.

Standpunt Onroerend Erfgoed

Artikel Het Belang van Limburg 8/02/2019Uit de contacten, die er waren met Onroerend Erfgoed, blijkt dat het Agentschap van mening is dat de impact van het project op het erfgoed “redelijk” is, rekening houdend met de planologisch vastgestelde zone van het beschermde dorpsgezicht. Hieruit blijkt dat Onroerend Erfgoed dus niet de totaliteit van de erfgoedsite in rekening neemt, maar enkel het wiskundige deel van de nieuwbouwblokken die in de erfgoedzone valt (10% van de volledige nieuwbouw volgens het Agentschap zie artikel HBvL hieronder). De hele aanloop (ingang) naar de ondergrondse garage wordt door het Agentschap zelfs niet in rekening genomen in die wiskundige benadering.

Het gaat ons niet om procenten, maar om de totaliteit of het 'ensemble' van de site voor Sint-Huibrechts-Lille. De visie van Onroerend Erfgoed over het beschermde dorpsgezicht en de beschermde monumenten bestaat erin de stukjes van een taart apart te bekijken, hetgeen wij niet kunnen aanvaarden: de kerk, het hoekhuis, de tuin, de wasblekerij, het voormalige klooster en de teutenhuizen vormen één geheel met een zeer hoge “ensemblewaarde”, dit in zijn haast oorspronkelijke context.

Het project zelf is volledig afwijkend van de bestaande erfgoedomgeving. Het project bevat geen enkele verwijzing naar het omliggend erfgoed. Het gaat hier om een modern gebouw, dat wordt ingeplant in het midden van een erfgoedomgeving. De omliggende waardevolle tuin, die op vandaag het erfgoed versterkt, wordt volledig teniet gedaan.

B. Schending van de goede ruimtelijke ordening

Los van de impact op de erfgoedwaarden, moet worden vastgesteld dat het voorzien van dit project ook schaal- en trendbreuk teweegbrengt in de omgeving. Zoals hoger geschetst, wordt de omgeving gekenmerkt door de historische bebouwing. De woningen die in de omgeving voorkomen, zijn eerder eengezinswoningen (op ruime en groene percelen). Het inplanten van meergezinswoningen is hier atypisch. De functie (meergezinswoning), de architectuur (modern) en de hoge bezettingsgraad zijn allen afwijkend van de omliggende gebouwen. Het inplanten van een ruimtelijk afwijkend project is enkel aanvaardbaar indien dit kan worden ingepast in de omgeving. Dit is hier niet het geval. Het project brengt hier o.a. een aantasting van de groene omgeving met zich mee. Daarnaast wordt – door te bebouwen te midden van het erfgoed – de omliggende erfgoedwaarde geschonden.

Daarnaast zal zo’n drastische ingreep in de omgeving van het dorp ook een grote impact hebben op de mobiliteit. De auto’s van de eigenaars van de te bouwen woningen zullen via 1 inrit de openbare weg oprijden. Uit de plannen blijkt dat deze inrit net voorbij de bocht is gelegen. De op- en afrijdende wagens hebben hierdoor een zeer slecht zicht op het voorbijrijdende verkeer. Het hoeft weinig toelichting dat dit de verkeersveiligheid zeker niet ten goede komt.

Het project is gelegen in een schoolomgeving en de veiligheid van de kinderen die plots verrast worden door auto’s, die op het voetpad uit een muur komen. Zoals ook op andere plaatsen kan je verwachten dat auto’s op de weg gezet worden door bezoekers in een bochtrijke straat zonder overzicht. Wij pleiten voor het behoud van de groene rustige omgeving in de buurt van de school.

Blijkbaar wil men ieder stukje grond volbouwen, en dan nog 3 lagen hoog. Sint-Huibrechts-Lille is geen stedelijk, maar landelijk gebied. Mogen er ook nog waardevolle erfgoedzones zijn, waar ruimte belangrijk is?

 

 C. Ontbossing en oorsprog van de ommuurde parktuin

 De aanvraag voorziet in een ontbossing van het bestaande terrein. Het is onduidelijk of hiervoor de vereiste formulieren aan de aanvraag werden toegevoegd.

De ommuurde parktuin herbergde in het verleden tal van oude bomen. Velen zijn sinds 2010 verdwenen, waarschijnlijk ter voorbereiding van het “bouwrijp” maken van de parktuin door huidige eigenaar: linde, kerselaar, moeraseik, thuya’s etc.

 

Daarnaast wensen wij duidelijkheid te scheppen in de oorsprong van de parktuin omdat er, ten tijde van de beschermingsprocedure van deze parktuin in 2013, met voorbedachten rade valse informatie werd gebruik in een bezwaarschrift ingediend door de familie Cordens tegen de bescherming van de parktuin. In tegenstelling tot hetgeen het uittreksel uit het register der beraadslagingen van het college van burgemeester en schepenen 2 december 2013 doet uitschijnen uit het bezwaar (“Het was oorspronkelijk een weiland met aanplant van populieren”…), is de ommuurde parktuin helemaal niet door de familie Cordens aangelegd en was deze parktuin in het verleden helemaal geen “weiland met populieren” . Enkel de voormalige moestuin gelegen tussen de wasblekerij en het teutenhuis werd in de jaren 90 aangelegd. De ommuurde parktuin werd in 1888 initieel aangelegd en in de jaren ’50 gewijzigd door de toen bekende landschapsarchitect Willem Juchem jr. (1908 – 1986). De oude foto’s hieronder getuigen van het historische karakter van deze parktuin.

 Zicht vanuit de parktuin naar teutenhuis

 Zicht vanuit de parktuin naar de Sint-Hubertusstraat

 Zicht vanuit de parktuin naar het teutenhuis Linders-Kerkhofs-Spaas, later het voor- malige gemeentehuisZicht vanuit de parktuin naar de kerk
Zicht vanuit de Sint-Hubertusstraat naar de parktuin en teutenwoningZicht vanuit de parktuin naar teutenhuis

Er dient dus geconcludeerd te worden dat deze parktuin in 2013 uit de beschermingsprocedure gehaald werd op basis van foutieve en zelfs valse informatie, met de bedoeling deze parktuin te kunnen volbouwen.

 

D. MER-screening

 De aanvraag betreft de realisatie van een stadsontwikkelingsproject, zoals bedoeld in bijlage III van het MER-besluit. Het is niet duidelijk of de vereiste screening werd toegevoegd aan het dossier.

E. Verkaveling

Deze bouwaanvraag dient voorzien te worden van een omgevingsvergunning voor verkaveling van de onbebouwde percelen. Het is niet duidelijk of een verkavelingsvergunning werd toegevoegd aan het dossier.

Conclusie

Wij pleiten voor het volledige behoud van de historische parktuin in zijn authentieke vorm en verzetten ons bijgevolg tegen dit bouwproject. Is het niet zonneklaar dat deze zware ingreep in de kern van Sint-Huibrechts-Lille het mooie dorpsgezicht, dat velen ons benijden, voorgoed zal verkwanselen?

Ter herinnering:

• De ommuurde parktuin is ruimtelijk structurerend voor het beschermde dorpsgezicht en alle naburige dorpswoningen, beschermd of vastgesteld in de erfgoedinventaris.
• De ommuurde parktuin is verbonden met de beschermde teutenwoningen en vormt één geheel.
• De kerk, de tuin, de wasblekerij en de teutenhuizen vormen één geheel met een hoge “ensemblewaarde”, dit in zijn haast oorspronkelijke context.
• Dit erfgoed is zeer beeldbepalend en representatief voor dit typische teutendorp en dient gekoesterd en volledig beschermd te worden. 

Het bouwproject is gelegen:

• deels in een beschermd dorpsgezicht
• nabij beschermde monumenten met belangrijke, imposante visuele impact (3 bouwlagen hoog!)
• in percelen tuin van beschermde monumenten
• in percelen tuin vastgesteld als bouwkundig erfgoed

Bijgevolg:

• Het project is onverenigbaar met het bestaande erfgoedpatrimonium.
• Het project vernietigt de oorspronkelijke parktuin, die beeldbepalend is voor het beschermde dorpsgezicht. Het bouwproject verandert drastisch en voor altijd het beschermde dorpsgezicht.
• Economische overwegingen zijn geen criterium om de gedeeltelijke sloop van het dorpsgezicht te dulden. 
• Het project getuigt van een zeer opportunistische aanpak met als enig doel een financiële winstmaximalisatie door de bouw van 33 appartementen. Dit bouwproject berust op geen enkel argument van kwalitatieve ruimtelijke ordening. Het project brengt geen compensatie op de permanente schade die het aanricht en brengt géén enkele meerwaarde aan het dorpscentrum, in geen enkel opzicht.
• In de nieuwe richtlijnen van het Onroerend Erfgoed van maart 2018 kunnen economische argumenten (het bouwen van appartementen) de erfgoedwaarde nooit teniet doen.
• De erfgoedwaarde van een gebouw of zicht wordt versterkt, wanneer de historische context intact is. In dit geval is de historische context zeer sterk aanwezig en zou het project dit waardevol ensemble volledig breken en onherstelbaar zwaar aantasten.
• Er wordt gevraagd meer “lef” en ambitie te tonen om zoveel mogelijk mensen erfgoed te laten ontdekken en het erfgoed in optimale staat door te geven aan de toekomstige generaties (zie het nieuwe magazine LEF van het Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed van januari 2019).

De parktuin die verschillende erfgoedmonumenten verbindt, is niet alleen een belangrijke getuige van het landelijk verleden maar eveneens een wezenlijk onderdeel van een historisch gegroeid dorpsweefsel dat niet ontkleed mag worden. Deze omgeving met parktuin en gebouwen hebben een historisch maatschappelijke betekenis en een buurtgebonden identiteit die als zodanig moet worden erkend en naar de toekomst begeleidend doorgetrokken moet worden. Wij pleiten bijgevolg voor een maximale bescherming van het thans nog bestaande erfgoed.

Op basis van de visie op toekomstig beheer voor het beschermd dorpsgezicht, rekening  houdend met 1. respect voor de originele geleding van het volledig ensemble, 2. respect voor de teutenwoningen, 3. respect voor de wasblekerij en 4. respect voor de aanwezige karaktervolle beplantingen en beeldbepalende bomen, die bijdragen tot de sfeer van het dorpsgezicht, is de bouwaanvraag van Maarten Veugelaers om twee woongehelen met 33 eenheden en ondergrondse parkeergarage en herbestemming van de wasblekerij tot 3 woningen onaanvaardbaar.

Bezwaar ingediend door de Heemkundige Kring van Sint-Huibrechts-Lille, 23.02.2019

 

Aanvulling bezwaarschrift

Tijdens de voorbereiding van het bezwaarschrift dat ingediend werd bij de gemeente op 25 februari 2019, werden er heel wat informatieve contacten gelegd met gemeentelijke diensten, stedenbouwkundigen, een landmeter, juristen, eigenaar Maarten Veugelaers en architect Joris Diliën van UAU, verantwoordelijken van het Agentschap Onroerend Erfgoed…

Wat wij als heemkundige kring betreuren is dat de ontwikkeling van de plannen bij de gemeente nooit besproken werd in de gemeentelijke erfgoedcel of met de Heemkundige Kring. Opkomen voor het erfgoed van Sint-Huibrechts-Lille is één van de basisdoelstellingen van onze werking.

Naast het bezwaarschrift werd een petitie georganiseerd en een perscampagne gevoerd om een breder draagvlak te ontwikkelen voor onze visie.

Alle gemeenteraadsleden van de nieuwe fusiegemeente Pelt werden op de hoogte gebracht van onze visie.

Op 29 april 2019 besprak het college van burgemeester en schepenen de ingediende bezwaren. Wij vatten de evaluatie ervan samen.

T.a.v. de schending van de erfgoedwaarden stelt het college dat de erfgoedwaarde van de woning met wasblekerij zeker van lokaal belang is. Daarnaast zijn ook de erfgoedwaarden van de omgeving van de Dorpsstraat, Lindestraat en Sint-Hubertusstraat van belang, welke wordt gekenmerkt door voornamelijk verspreide bebouwing en/of door ommuurde voortuinen. Het gesloten karakter van het straatbeeld is in de Sint-Hubertusstraat zeer beeldbepalend wat door het verwijderen van het groen en plaatsen van een volume aangetast wordt. De typologie van een woning en achterliggende tuin zal met de geplande volumes aangetast worden.

T.a.v. de schending van de goede ruimtelijke ordening oordeelt het college: de voorziene volumes leunen qua volumetrie aan bij het vergunde woonzorgcentrum op het naastgelegen perceel, maar zijn totaal vreemd in de bestaande tuin. Het project tast inderdaad de groene omgeving aan. De aanvrager geeft aan dat de tuin aangelegd wordt als semi-publieke ruimte toegankelijk voor iedereen. Echter door de grootte van de volumes zal dit niet aanvoelen als een tuin/park maar een ‘gewone’ zachte verbinding.

T.a.v. ontbossing en oorsprong van de ommuurde parktuin stelt het college: de oorsprong van de aanleg van de tuin is minder relevant dan het gegeven van de aanwezigheid van een groene tuinzone en het feit dat de kerk, de wasblekerij en de teutenhuizen met parktuin, een geheel vormen met een zeer hoog “ensemblewaarde”.

 

T.a.v. MER-screening: de mer-screening (milieu-effectenrapport) werd toegevoegd via het omgevingsloket en niet via een apart document.

 

T.a.v. verkaveling: voor het splitsen van een grond in minstens 2 onbebouwde loten om minstens één van die loten te verkopen als bouwgrond is een omgevingsvergunning voor het verkavelen van gronden nodig. Aangezien deze aanvraag handelt om te bouwen en daarna een bebouwd geheel (appartementen) te verkopen is een verkavelingsaanvraag niet nodig.

 

Deze bezwaarschriften worden weerhouden wat betreft de punten van erfgoedwaarde. De ommuurde parktuin is duidelijk ruimtelijk structurerend voor het beschermde dorpsgezicht en alle naburige dorpswoningen, beschermd of vastgesteld in de erfgoedinventaris. De kerk, de parktuin, de wasblekerij en de teutenhuizen vormen een geheel met een zeer hoog “ensemblewaarde”, dit in zijn haast oorspronkelijke context.

Voorafgaand aan de beslissing van het college van burgemeester en schepenen was ook een uitgebreide evaluatie door de gemeentelijke omgevingsambtenaar gevoegd. Wij nemen hiervan enkel het besluit van het college over: het college van burgemeester en schepenen sluit zich aan bij het advies van de gemeentelijke omgevingsambtenaar en benadrukt dat zij het behoud van het historisch karakter als een belangrijke beleidsoptie wenst te weerhouden. Deze unieke ligging van een open groene ruimte met historisch kwaliteitsgroen in het teutendorp Sint-Huibrechts-Lille dient behouden te blijven. Elke ingreep, inname van deze unieke groene ruimte doet afbreuk aan deze locatie.

Het college van burgemeester en schepenen heeft in vergadering van 29 april beslist aan de heer Maarten Veugelaers:

• een voorwaardelijke vergunning te geven voor het verbouwen van de wasblekerij tot 3 woningen
• een weigering te geven voor het bouwen van twee woongehelen met 33 eenheden en ondergrondse parkeergarage.

Maarten Veugelaers is daarop in beroep gegaan bij de Deputatie op 13 juni 2019 en dit dossier is door de Deputatie ontvankelijk verklaard op 9 juli 2019, waarop een hoorzitting volgde op 24 september 2019.

Het uitvoerig verslag van de provinciale omgevingsambtenaar bevestigt de conclusies van de gemeente Pelt.

Opvallend is dat in de beroepsprocedure advies gevraagd werd aan de VCOE (Vlaamse Commissie voor Onroerend Erfgoed). In het verslag van 22 augustus 2019 treedt zij het gunstig advies van het Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE) voor de bouwaanvraag van Maarten Veugelaers niet bij. Het VCOE vindt dit een onaanvaardbare aantasting van de erfgoedsite gevormd door het dorpsgezicht en de aansluitende parktuin, die een hoge ensemble- en contextwaarde heeft en die het bovendien positief vindt te ervaren dat de gemeente het bouwkundige ensemble van deze volledige site als uitgangspunt neemt (en dus niet alleen de beschermde delen).

De beslissing van de Deputatie van Limburg met een bevestiging van het standpunt van de gemeente werd genomen op 24 oktober 2018.

Nadien startte een onderhandeling tussen de gemeente en eigenaar Maarten Veugelaers voor de aankoop van de achterliggende tuin. De aankoopakte voor de percelen 1116 B (14 a 52 ca), 1116 D (03 a 65 ca) en 1116 G (31 a 72 ca) werd ondertekend op 10 augustus 2020.

Vanaf september 2020 kan dus begonnen worden met de omvorming van deze site tot een openbaar park.

Wij danken iedereen die meegewerkt heeft aan het behoud van dit historisch erfgoed.

François Joosten, namens de heemkundige kring