De Budelse afkomst van de familie Ras
Volgens S.H. Winkelmolen in zijn boek over ‘Budel en Cranendonk’, dat we voor de heemkundige kring van Fons Ras cadeau hebben gekregen, treffen we de familie Ras al een paar eeuwen geleden in Budel aan in de oude schepenboeken. In 1796 was een Johan Peter Ras schepen van Budel. Zijn zoon Peter, geboren in 1793, huwde in 1823 met Elisabeth Engelen uit Leende. Hij had een kuiperij.
Hij had o.a. als zonen :
1. Jan, geboren in 1824, werd koopman in glaswaren, voornamelijk wijn- en bierglazen.
2. Peter Jan, geboren in 1828 werd schoenmaker. Hij had een uithangbord in de Molenstraat nr. 1 met het volgend rijmpje : “Hier maakt men bot, slof en schoen, ’t is voor geld, dat wij het doen.” In 1882 verhuisde hij naar Sint-Huibrechts-Lille, waarvan zijn vrouw Maria Catharina Moonen afkomstig was.
3. Adriaan, geboren in 1831, was gehuwd met Johanna van Winkel en had in Budel een café, winkel, boerderij en kuiperij op de markt, waarschijnlijk in het ouderlijk stamhuis. Hij dreef ook handel in boter, honing, spek en hout. Zijn kinderen waren Maria Ras, echtgenote van Cornelis van Breugel, burgemeester van Elshout; Elisabeth Ras, echtgenote van Jacobus Vanrossem, hoofdonderwijzer te Dongen; Pieter Lodewijk Ras, leerlooier (lid geworden van de Provinciale Staten), Johannes Josephus Ras, leerlooier en Gerard Johannes Ras, schoenfabrikant die hoge laarzen maakte voor rietsnijers en vissers van Zuid- en Noord-Holland. Wij hebben de namen van deze kinderen vermeld omdat zij in 1907 een schuldvordering hadden op hun tante Maria Catharina Moonen.
4. Lambert, geboren in 1833, werd bakker en verhuisde naar Maastricht.
De familie Ras in de Venderstraat
Peter Jan Ras was ruim 20 jaar ouder dan zijn vrouw Maria Catharina Moonen, waarmee hij op 53-jarige leeftijd te Sint-Huibrechts-Lille trouwde op 8 november 1881. Peter Jan was op 5 juli 1828 geboren te Budel. Hij overleed op 11 maart 1902. Maria Catharina Moonen was geboren te Sint-Huibrechts-Lille op 24 oktober 1850 en overleed te Kontich op 22 mei 1928.
Zij woonden in de Venderstraat nr. 1 naast de draaibrug en links van de herberg van Tieske Oyen (fotode vier dames met witte blouse zijn dochter van Ras-Moonen ). Zij hadden als kinderen :
1. Joanna Maria Elisabeth, geboren op 17 augustus 1882
2. Leonardus Jacobus, geboren op 19 februari 1884 en overleden op 23 oktober 1884
3. Leonardus Jacobus, geboren op 4 februari 1885, die we in punt 3 in de Dorpsstraat tegenkomen.
4. Joanna Maria, geboren op 28 mei 1887 en op 100-jarige leeftijd te Budel overleden op 21 maart 1988.
5. Maria Petronilla, geboren op 15 maart 1889 en overleden te Berchem op 10 november 1967 als echtgenote van Joseph Louis Vandijck.
6. Maria Gertruda, geboren op 13 mei 1891, overleden op 100-jarige leeftijd te Berchem op 18 december 1991. Zij was echtgenote van Louis Vandijck.
7. Bertha, geboren op 24 augustus 1892 en overleden op 6 oktober 1893.
8. Alphons, geboren op 21 november 1893, schilder en te Antwerpen gehuwd met Maria Mouwen, geboren te Antwerpen op 31 maart 1891.
9. Maria Mechtildis, geboren op 3 september 1896, echtgenote van Petrus Joannes Jansen en overleden te Deurne op 18 april 1966.
De familie Ras in de Dorpsstraat
Leonardus Jacobus Ras trouwde op 11 juli 1919 met Maria Lowiesa De Bruijn, geboren te Sint-Huibrechts-Lille op 13 mei 1893. Zij gingen in de Dorpsstraat wonen en begonnen een verfwinkel. Zij hadden een kroostrijk gezin:
1. Pieter Antoon, °Sint-Huibrechts-Lille 18 september 1920 †Lanaken op 27 maart 1983
2. Alfons Jozef Juliaan °Sint-Huibrechts-Lille 10 november 1921 †Sint-Huibrechts-Lille 17 december 2003
3. Eliza Laura Catharina, °Sint-Huibrechts-Lille op 12 december 1922
4. Maria Anna Francisca, °Sint-Huibrechts-Lille op 18 januari 1924
5. Jozef Johan, °Sint-Huibrechts-Lille op 21 maart 1925
6. Gertruda Ludovica, °Sint-Huibrechts-Lille op 23 mei 1927
7. Joanna Maria Hendrika, °Sint-Huibrechts-Lille op 1 november 1929 †13 april 1930
8. Joannes Hendrikus Marinus, °Sint-Huibrechts-Lille op 1 juli 1931 †20 december 2003
9. Joris Joannes Gertrudis, °Sint-Huibrechts-Lille op 23 april 1933
10. Florentius Peter Maria, °Sint-Huibrechts-Lille op 1 juni 1936
De meeste jongens begonnen als verver in de zaak van vader Leo Ras. Zij waren vakmensen, zij beheersten allerlei schilderstech-nieken, zoals marmeren, letterzetten, behangen, zelfs van beschilderde oliedoeken, want dat had vader Leo Ras geleerd bij studio Gilis te Antwerpen.
François Joosten
_______________
(1) Met dank aan Bert Brouwers voor het bezorgen van deze informatie in 1989